ÖZET

Ülkemizde cep telefonlarının yolcu beraberinde, gümrük vergilerinden muaf olarak getirilmesinin koşulları, 29/9/2009 tarihli ve 2009/15481 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile belirlenmiştir. Bu doğrultuda, yolcu beraberi kişisel eşya muafiyeti kapsamında yer alan cep telefonlarının, üç takvim yılında bir adet ve ancak yolcu adına kayıtlı hatlarla kullanılmak koşuluyla ülkeye getirilmesi mümkündür. Söz konusu muafiyet hakkı, ticari miktar ve mahiyet arz etmemek kaydıyla, meri mevzuat hükümlerince tanımlanan yolcu sıfatını haiz kişiler tarafından, kişinin kendi kullanımı için getirilmesi halinde tanınmaktadır.

Bu kapsamda, yurt dışından yolcu beraberinde ülkeye getirilen cep telefonları, gümrük vergilerinden muaf tutulmakla birlikte, getirilen her bir cep telefonu için belirlenen maktu tutarda bandrol ücreti alınmaktadır. Diğer taraftan, söz konusu cep telefonlarının ülkede kalıcı  olarak kullanıma açılması için, yolcunun, ülkeye girişinden itibaren 120 gün içerisinde, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu tarafından belirlenen şartları gözeterek, IMEI (International Mobile Equipment Identity: Uluslararası Taşınabilir Cihaz Kimliği) kayıt işlemi gerçekleştirmesi gerekmektedir.

Yolcu beraberi cep telefonu muafiyetine ilişkin gümrük uygulamalarında etkili bir denetim sağlamak amacıyla, Ticaret Bakanlığı ile Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu tarafından yürütülen teknik çalışma kapsamında, Muhafaza Entegrasyon Sistemi oluşturulmuş olup,  söz konusu sistem, 1/11/2022 tarihi itibariyle tüm gümrük kapılarında kullanılmaya başlanmıştır.  Muhafaza Entegrasyon Sistemi marifetiyle ülkeye gelen yolcunun muafiyet hakkının bulunup bulunmadığı sorgulanırken, yolcu ve yolcu beraberi yurt dışından ülkeye getirilen cep telefonu bilgileri programa kaydedilmektedir. Böylelikle yolcu beraberi muafiyet hakkı suiistimalinin ve muhtemel kaçakçılık faaliyetlerinin önlenmesi hedeflenmektedir.

Anahtar Sözcükler: Yolcu Beraberi, Kişisel Eşya Muafiyeti, Cep Telefonu, Gümrük Kontrolü, Teknik Takip, IMEI Kayıt

GİRİŞ

Günümüzde yaşanan uluslararası yolcu hareketliliği, farklılaşan vergi politikaları ve değişen ürün fiyatlarına bağlı olarak, yurt dışından yolcu beraberinde ülkeye getirilen eşya türünde ve miktarında artış gözlenmiştir. Bu durum, muafiyet kapsamında yolcu kavramının net bir şekilde ortaya konulmasını, eşya türünün ve miktarının belirlenmesini ve her türlü suiistimali önleyecek yeni tedbirler alınmasını gerekli kılmıştır.  (Demiral, Gümrük Kapılarında Yolcu Beraberi Eşya Uygulaması, https://ulk.ist/media/kitap/IV-UKODTLK/gumruk-kapilarinda-yolcu-beraberi-esya uygulamasi.pdf, 20/11/2022.)

Bu doğrultuda yolcu, 2009/15481 sayılı Karar’ın 3’üncü maddesinde, “Ticaret, memuriyet, tahsil, ziyaret, tedavi veya turizm gibi herhangi bir amaçla kısa veya uzun bir süre kalmak üzere, yabancı bir ülkeden karayolu, demiryolu, deniz veya hava yollarından biriyle Türkiye Gümrük Bölgesine gelen yabancı bir ülkede oturan Türkler ve yabancılar ile herhangi bir amaç ile gittikleri yabancı ülkeden kesin veya geçici olarak dönen, Türkiye’de oturan Türkler ve yabancılar ile Türkiye’den aynı amaçlarla ve aynı yollarla yabancı bir ülkeye giden benzeri Türk ve yabancılar” olarak tanımlanmaktadır. Söz konusu hüküm ile Türk ve yabancı uyruklu kişiler yolcu kapsamında değerlendirilirken; transit yolcular, muafiyet hakkından istisna tutulmuştur. (2019/15481 sayılı 4458 Sayılı Gümrük Kanunu’nun Bazı Maddelerinin Uygulanması Hakkında Karar, 2009: madde 3)

Nitekim, yolcu beraberi eşya muafiyeti; 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun “Gümrük Vergilerinden Muafiyet ve İstisna” başlıklı 167/5 maddesi kapsamında ve 2009/15481 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’nın 58/1 ve 59/1 maddeleri gereğince, transit yolcular hariç olmak üzere, yolcu beraberinde getirilip serbest dolaşıma sokulan, ticari miktar ve mahiyette olmayan, kişisel ve hediyelik eşyaya tanınmaktadır. (2019/15481 sayılı 4458 Sayılı Gümrük Kanunu’nun Bazı Maddelerinin Uygulanması Hakkında Karar, 2009: madde 3)

2009/15481 sayılı Karar’ın ‘Yolcu Beraberi Kişisel Eşya Listesi’ başlıklı Ek-9’u kapsamı eşya için muafiyet, eşyanın kıymetine bakılmaksızın, karşısında belirtilen miktar ile sınırlı bir şekilde uygulanmaktadır. Söz konusu listede yer almayan eşya için ise, mezkûr Karar’ın 61/1 maddesi gereğince, eşyanın toplam kıymetinin 430 Avro’yu geçmemesi koşuluyla tanınmaktadır. Bu miktar, 15 yaşından küçük yolcular için 150 Avro olarak uygulanmaktadır. (2019/15481 sayılı 4458 Sayılı Gümrük Kanunu’nun Bazı Maddelerinin Uygulanması Hakkında Karar, 2009: madde 61/1) Bu noktada, yolcu beraberi eşya değeri, ibraz edilen fatura veya diğer belgelere göre belirlenmektedir. Belge ibraz edilmemesi ya da sunulan belgedeki değerin düşük değerlendirilmesi durumunda, eşyanın değeri gümrük idaresince tespit edilmektedir. (Hacıköylü, 2014: sayfa. 29)

2009/15481 sayılı Karar’ın Ek-9’u kapsamında yer alan ve sıklıkla suiistimallere konu edildiği anlaşılan cep telefonlarına ilişkin, ülkemizde gümrük kontrolünü arttırmaya yönelik bir dizi önlemler alınmıştır. Ancak yapılan araştırmalarda, yolcu beraberi cep telefonu muafiyetine ilişkin gümrük uygulamalarını içeren kaynakların sınırlı olduğu ya da birçok kaynağın ise meri mevzuat hükümleri ve mevcut uygulamalar karşısında güncelliğini yitirdiği gözlemlenmiştir. Ne var ki gümrük personeli tarafından yapılan yolcu kontrollerinde, muafiyet limiti fazlası cep telefonu tespiti halinde, muafiyete ilişkin yasal düzenlemelerin bilinmemesi veya eksik ya da yanlış bilinmesi hali, yolcuya adli ya da idari yaptırım uygulanması açısından engel teşkil etmemektedir. Dolayısıyla, bu çalışma kapsamında, yolcu beraberi cep telefonu muafiyetine ilişkin yasal gerekliliklere ve gümrük kontrolünde getirilen yeni uygulamalara ilişkin farkındalık yaratılması amaçlanmaktadır.

Diğer taraftan, yolcu beraberinde yurt dışından ülkeye getirilen cep telefonlarının, yolcunun ülkeye girişi itibariyle yüz yirmi(120) gün içerisinde, e-Devlet üzerinden, belirlenen maktu harç bedeli ödenmek suretiyle, IMEI kayıt işleminin yapılması gerekmektedir. Aksi halde söz konusu cep telefonları, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu tarafından kullanıma kapatılmaktadır. Bu doğrultuda, çalışmanın son başlığında IMEI kayıt sürecine ilişkin genel bilgilere yer verilmiştir.

YOLCU BERABERİ CEP TELEFONU MUAFİYETİNE İLİŞKİN YASAL DÜZENLEMELER

“8517.13.00.00.00- Akıllı Telefonlar” ile “8517.14.00.00.19- Diğerleri” Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonlarında yer alan cep telefonu cinsi eşya, 2009/15481 sayılı Karar’ın Ek-9’unda ‘Diğer Eşya’ başlıklı B/b/8 maddesinde yer almakta olup, yalnızca kişisel eşya kapsamında ve yabancı misyon mensupları hariç olmak üzere, üç takvim yılında bir adet ve ancak yolcu adına kayıtlı hatlarla kullanılmak koşuluyla gümrük vergilerinden muaf olarak ülkeye getirilebilmektedir. (1111 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı, 15/5/2019 tarihli ve 30775 sayılı Resmî Gazete)

Bununla birlikte, Ticaret Bakanlığı Gümrükler Genel Müdürlüğünce yayımlanan, 29/4/2022 tarihli, 2022/9 sayılı ‘Posta ve Hızlı Kargo Taşımacılığı-Gümrük İşlemleri’ konulu Genelge kapsamında, cep telefonlarının posta veya hızlı kargo taşımacılığı yoluyla muafen veya vergileri ödenerek, hiçbir surette getirilmesi mümkün değildir. Bu durumun tek istisnası, IMEI numarası Türkiye’de kayıtlı olan cep telefonlarının yurt dışında kalması ve 2009/15481 sayılı Kararın 58/2 maddesinde belirtildiği şekilde 3 ay içerisinde posta ve hızlı kargo taşımacılığıyla ülkeye geri gönderilmesidir. Ancak, söz konusu cep telefonlarının IMEI’lerinin kayıtlı olduğunun http://www.mcks.gov.tr adresinden onaylanması gerekmektedir. (2022/9 sayılı ‘Posta ve Hızlı Kargo Taşımacılığı- Gümrük İşlemleri’ konulu Genelge, 2022: madde 11)

Diğer taraftan, yolcu beraberi getirilen cep telefonları gümrük vergilerinden muaf tutulmakla birlikte,  23/12/2020 tarihli ve 31343 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 3324 sayılı ‘Ticari İthalat Maksadı Dışında Yurt Dışından Getirilecek Televizyon, Radyo, Video ve Birleşik Cihazlar ile Görsel ve/veya İşitsel Yayınları Alabilen Diğer Cihazlardan 2021 Yılında Alınacak Maktu Ücretlerin, 23/12/2019 Tarihli ve 1841 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararında Yer Aldığı Şekilde Tespit Edilmesi Hakkında Karar’ gereğince, yurt dışından muafiyet dahilinde getirilen her bir cep telefon için, her yıl belirlenen maktu tutarda bandrol ücreti (2022 için 20 Euro) alınmaktadır. (3324 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı, 23/12/2020 tarihli ve 31343 sayılı Resmî Gazete) Yolcu beraberi muafiyet limiti fazlasında getirilen cep telefonları için ise söz konusu ücret, uygulanan idari yaptırım kapsamında tahsil edilmektedir. (Ticaret Bakanlığı Gümrükler Genel Müdürlüğünün 70577457 sayılı ve TRT Bandrol Ücreti- GK 235 konulu tasarruflu yazısı, 2021)

YOLCU BERABERİ GETİRİLEN CEP TELEFONLARINA İLİŞKİN GÜMRÜK KONTROLLERİ

Son dönemde ülkemizde uygulanan vergi politikaları ve bu doğrultuda artan cep telefonları fiyatlarına bağlı olarak, yolcu beraberi cep telefonu muafiyetinin suiistimaline ilişkin karşılaşılan olay sayıları artış göstermektedir. Bu durum, gümrük kapılarında denetim ve kontrollerin arttırılması ve yolcu muafiyet hakkının sorgulanabildiği, getirilen cihaz ile yolcu bilgilerinin kaydedilebildiği teknik bir sistem kurulması ihtiyacını ortaya çıkarmıştır.

Bu çerçevede, yolcu beraberi cep telefonu muafiyet limitinin takibini mümkün kılmak amacıyla, Ticaret Bakanlığı Gümrükler Muhafaza Genel Müdürlüğü ile Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından yürütülen teknik çalışma kapsamında, Muhafaza Entegrasyon Sistemi oluşturularak, 1/11/2022 tarihi itibariyle kullanılmaya başlanmıştır. Gümrük kapılarında kullanılan sistem ile yolcuya ait TCKN/YKN üzerinden yolcunun cep telefonu muafiyet hakkı bulunup bulunmadığına ilişkin kontrol sağlanmaktadır. Ayrıca söz konusu kontrol aşamasında yolcuya ait TCKN/YKN, İsim-Soyisim, IMEI No, Pasaport No (TCKN veya YKN sahibi olmayan yabancı ülke pasaport sahipleri için) ve Telefon Marka/Modeli bilgilerinin kaydedilmektedir.  Muhafaza Entegrasyon Sistemi ile 2009/15481 sayılı Karar gereğince yolcu beraberi cep telefonu muafiyetine ilişkin yürütülmekte olan uygulamaların takibi ve olası suiistimallerin önlenmesi amaçlanmaktadır. (Yolcu Beraberi Cep Telefonu Muafiyet Limitinin Takibi İçin Entegrasyon Programı Hazırlandı, https://www.gumruktv.com.tr/yolcu-beraberi-cep-telefonu-muafiyet-limitinin-takibi-icin-entegrasyon-programi-hazirlandi, 20/11/2022.)

Yolcunun muafiyet kapsamında yurt dışından telefon getirme hakkının bulunup bulunmadığı e-Devlet sistemi üzerinden https://www.turkiye.gov.tr/btk-imei-kayit-hakki-sorgulama adresinden kontrol edilebilmektedir. Dolayısıyla yolcunun muafiyete ilişkin yasal düzenlemeleri ve kullanım hakkı bulunup bulunmadığını bilmemesi, suiistimal durumunda yolcuya yönelik adli/idari yaptırım tesisi için engel değildir.

Ticaret Bakanlığı Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, 16/1/2014 tarihinde yayımlanan, Gümrük Kanunu Md.235/3 konulu ve 2014/2 sayılı Genelge çerçevesinde, gümrük kapılarında, yolcu beraberi muafiyet fazlası cep telefonu tespitinde yolcuya ilişkin uygulanacak adli/idari işlemlerde; yolcunun “Gümrüğe tabi eşyam yoktur” anlamına gelen yeşil hattan ya da gümrük beyanında bulunmak üzere kırmızı hattan geçmiş olması önem arz etmektedir.

Nitekim gümrük personeli tarafından yapılan kontrolde, yeşil hattan geçen yolcunun üzerinde ya da eşyası içerisinde beyanına aykırı olarak, muafiyet kapsamı dışında cep telefonu olduğu tespit edilirse ve eşyanın ticari miktar ve mahiyet arz ettiğinin değerlendirilmesi halinde, 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu’nun 6’ncı maddesi gereğince, ilgili Kanunun 3’üncü maddesinde yer alan kaçakçılık suçları ve yaptırımları çerçevesinde adli işlem tahsis edilmektedir. Ticari miktar ve mahiyette olmadığına kanaat getirilen muafiyet limiti fazlası cep telefonları için ise, Gümrük Kanunu’nun 235/3 maddesinde yer alan “Yolcuların, gümrük mevzuatına göre kişisel ve hediyelik eşya kapsamı dışında olup beyanlarına aykırı olarak üzerlerinde, eşyası arasında veya taşıma araçlarında çıkan ya da başkasına ait olduğu halde kendi eşyasıymış gibi gösterdikleri eşyanın gümrük vergileri iki kat olarak alınır ve eşya sahibine teslim edilir. Gümrük vergileri ödenmediği takdirde, eşya gümrüğe terk edilmiş sayılır.” hüküm gereğince idari yaptırım uygulanmaktadır.

Dolayısıyla, 4458 sayılı Kanunun 235/3 maddesi ile Ticaret Bakanlığı Gümrükler Genel Müdürlüğünün tüm Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüklerine dağıtımlı, 3/2/2017 tarihli ve 22386408 sayılı yazısı gereğince, yolcudan iki kat gümrük vergisi tahsil edilerek cep telefonları yolcuya tekrar teslim edilmektedir. Ayrıca bahsi geçen tasarruflu yazı gereğince söz konusu cep telefonlara ait IMEI’ler, ulusal ağa tanıtılmaması amacıyla BTK’ya iletilmektedir.

Yolcunun kırmızı hattan geçmesi durumunda ve eşyanın ticari nitelikte olduğu belirlenmesi halinde, beyanın doğru olması koşuluyla ithalat rejimi hükümleri çerçevesinde işlem yapılabilmektedir. Ticari miktar ya da mahiyet arz etmesi ancak beyan farklılığı tespitinde ise Gümrük Kanunu’nun 235/1 maddesi gereğince işlem başlatılmaktadır.  Kırmızı hattan geçen yolcuya ait, ticari miktar ve mahiyette olmayan, muafiyet limiti fazlası cep telefonları için ise, yolcunun talebine göre ithalat rejimi hükümleri çerçevesinde değerlendirilmekte ya da söz konusu cep telefonları, Gümrük Kanunu’nun 48 inci maddesinin ikinci fıkrası gereğince, 3 aylık süreyle ambara alınmakta ve 3 ay içerisinde yolcunun ülkeden çıkış gerçekleştirilmesi durumunda yolcuya tekrar teslim edilmektedir. (Ticaret Bakanlığı Gümrükler Genel Müdürlüğünün 2014/2 sayılı ve Gümrük Kanunu Md.235/3 konulu Genelgesi, 2014: madde 1, 2)

YOLCU BERABERİ GETİRİLEN CEP TELEFONLARINA İLİŞKİN IMEI KAYIT SÜRECİ

Yurt dışından yolcu beraberinde ve kişisel kullanım kapsamında ülkeye getirilen cep telefonlarının, ülkede kalıcı suretle kullanıma açılması amacıyla, yolcu tarafından söz konusu cep telefonlarına ait IMEI’lerinin kaydedilmesi gerekmektedir.  Bu kayıt sürecinde yapılması gereken işlemler, Elektronik Kimlik Bilgisini Haiz Cihazların Kayıt Altına Alınmasına Dair Yönetmelik’in ‘Yolcu beraberinde getirilen cihazlara ait IMEI numaralarının kayıt altına alınması’ başlıklı 14’üncü maddesinde belirtilmektedir.

Mezkur Yönetmeliğin 14’üncü maddesi gereğince, yolcu beraberinde getirilen cihazların kayıt altına alınması başvuruları, yolcunun yurda giriş tarihinden itibaren üç yüz altmış beş gün içerisinde yapılabilmektedir.  Ancak bu süre, kurum kayıtlarında olmadığı halde haberleşme hizmeti sunulan cihazların yüz yirmi(120) günlük kullanım süresini değiştirmemektedir. Diğer bir ifadeyle son bir yıl içerisinde ülkeye giriş yapmış, yolcu sıfatını haiz kişiler tarafından, yurda giriş tarihinden itibaren 120 gün içerisinde kayıt işlemi yapılması öngörülmektedir. 

Bu doğrultuda, ‘Elektronik Kimlik Bilgisini Haiz Cihazların Kayıt Altına Alınmasına Dair Tebliğ’de belirtilen bilgi ve belgeleri tamamlanarak e-Devlet sistemi üzerinden başvuru yapılmaktadır. e-Devlet üzerinden başvuru yapamayan Yabancı Misyon Kimlik Kartı hamili kişiler ise, gerekli bilgi ve belgelerle birlikte işletmeci abone kayıt merkezine başvurarak, cep telefonlarının adlarına kayıtlı belirli bir hat üzerinden kullanıma açılmasını sağlayabilmektedir. (Elektronik Kimlik Bilgisini Haiz Cihazların Kayıt Altına Alınmasına Dair Tebliğ, 12/07/2014 tarihli ve 29058 sayılı Resmî Gazete)

Söz konusu Yönetmelik çerçevesinde, cihaza ait IMEI numaralarının üç takvim yılı süreyle eşleştirilmiş beyaz listeye alındığı hüküm altına alınmış olup, bu doğrultuda, cep telefonun ülkede kayıt işlemi gerçekleştirilmesinden itibaren 3 yıl süreyle başka hat ile kullanımı veyahut satış işlemi öngörülmemiştir.

 SONUÇ

Son dönemde, ülkemizde cep telefonuna ilişkin piyasa fiyatları, yurt dışından yolcu beraberi muafiyet dâhilinde cep telefonu getirilmesini avantajlı kılarken, diğer ülkelere nazaran büyüyen fiyat farklılığı, ticari kazanç amacı taşıyan kişiler tarafından muafiyet uygulamasının suiistimal edilmesine ve ülkeye kaçak yollarla cep telefonu getirme girişimlerde bulunulmasına yol açmaktadır. Bu durum, gümrük kapılarında görevli personel marifetiyle gerçekleştirilen denetimlerin artırılmasını ve yolcu muafiyet haklarına dair teknik takipte bulunulmasını gerekli kılmaktadır.

Gümrük kapılarında yapılan kontrollerde, yolcu beraberi muafiyet limiti fazlası cep telefonu tespitlerinde; yolcuya uygulanacak yaptırımın türünü, yolcu tarafından beyanda bulunup bulunulmadığı, eşyanın ticari miktar arz edip etmediği ve yolcunun muafiyet hakkına sahip olup olmadığı şeklindeki hususlar belirlemektedir.

Yolcu beraberinde kişisel eşya muafiyeti kapsamına giren cep telefonlarına ilişkin muafiyet süresi, miktarı ve ülkeye girişte uygulanması gereken diğer koşullar, meri mevzuat hükümleri kapsamında belirtilmiştir. Bu çerçevede, 2009/15481 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’nda yolcu olarak tanımlanan, Türk veya yabancı uyruklu kişiler tarafından ancak üç takvim yılında 1 adet olmak üzere gümrük vergilerinden muaf olarak ülkeye cep telefonu getirilmesi mümkündür.

Muafiyet limiti fazlası cep telefonlarının ülkeye girişinde beyan edilmemesi halinde uygulanacak gümrük işlem süreci farklılaşacaktır. Beyan edilen muafiyet limiti fazlası cep telefonlarına ilişkin uygulanacak yaptırım ise, cep telefonlarının ticari miktar ve mahiyet arz edip etmediğinin değerlendirilmesi üzerine belirlenecektir. Dolayısıyla, yolcu tarafından cep telefonu muafiyetine ilişkin gümrük uygulamalarının bilinmesi, kasıtlı eylemde bulunmayan iyi niyetli kişilerin yaptırıma tabi tutularak maddi kayıplar yaşamasını önleyecektir. 

KAYNAKÇA

1. Gümrük Kanunu. (1999). T.C. Resmi Gazete, 23866, 4 Kasım 1999.
2. Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu, 2007,  T.C. Resmi Gazete, 26479, 21 Mart 2007.
3. 2009/15481 sayılı 4458 Sayılı Gümrük Kanununun Bazı Maddelerinin Uygulanması Hakkında Karar, 2009, T.C. Resmi Gazete, 27369,07 Ekim 2009.
4. 29/5/2019 tarihli ve 1111 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı, T.C. Resmi Gazete, 30775, 15 Mayıs 2019.
5. 3324 sayılı ‘Ticari İthalat Maksadı Dışında Yurt Dışından Getirilecek Televizyon, Radyo, Video ve Birleşik Cihazlar ile Görsel ve/veya İşitsel Yayınları Alabilen Diğer Cihazlardan 2021 Yılında Alınacak Maktu Ücretlerin, 23/12/2019 Tarihli ve 1841 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararında Yer Aldığı Şekilde Tespit Edilmesi Hakkında Karar’, T.C. Resmi Gazete, 31343, 23 Aralık 2020.
6. Elektronik Kimlik Bilgisini Haiz Cihazların Kayıt Altına Alınmasına Dair Yönetmelik, T.C. Resmi Gazete, 31599, 15 Eylül 2021.
7. Elektronik Kimlik Bilgisini Haiz Cihazların Kayıt Altına Alınmasına Dair Tebliğ, T.C. Resmi Gazete, 29058, 12 Temmuz 2014.
8. Ticaret Bakanlığı Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan, Gümrük Kanunu Md.235/3 konulu ve 2014/2 sayılı Genelge, 16 Ocak 2014.
9. 9.     Ticaret Bakanlığı Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan 2022/9 sayılı Posta ve Hızlı Kargo Taşımacılığı- Gümrük İşlemleri konulu Genelge, 29 Nisan 2022.
10. 10.  Ticaret Bakanlığı, Gümrükler Genel Müdürlüğünün tüm Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüklerine dağıtımlı, 70577457 sayılı ve TRT Bandrol Ücreti- GK 235 konulu tasarruflu yazısı, 31 Aralık 2021. (https://www.gumrukkulliyati.com/index.php?id=docs/gumruk_mevzuati/dosyalar/tasarruflu_yazilar/31.12.2021_70577457_yolcu_beraberi_muafiyet_fazlasi_esyada_para_ceza_uygulanirken_trt_bandrol_ucretlerinin_de_dahil_edilmesi.htm#secili, 24/11/2022)
11.  Gümrükler Genel Müdürlüğünün tüm Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüklerine dağıtımlı, 22386408 sayılı ve Gümrük Kanununun Md.235/3 konulu tasarruflu yazısı, 3 Şubat 2017. (https://www.gumrukkulliyati.com/index.php?id=docs/gumruk_mevzuati/dosyalar/tasarruflu_yazilar/03.02.2017_22386408_yolcu_beraberi_birden_fazla_cep_telefonu_getirildiginde_ime_numarasi_uzerinden_baskasina_kayit_yaptirilmamasi_icin_bildirim.htm#secili, 22/11/2022.)
12. Yolcu Beraberi Cep Telefonu Muafiyet Limitinin Takibi İçin Entegrasyon Programı Hazırlandı, https://www.gumruktv.com.tr/yolcu-beraberi-cep-telefonu-muafiyet-limitinin-takibi-icin-entegrasyon-programi-hazirlandi, 20/11/2022.
13. DEMİRAL Baycan, Gümrük Kapılarında Yolcu Beraberi Eşya Uygulaması, https://ulk.ist/media/kitap/IV-UKODTLK/gumruk-kapilarinda-yolcu-beraberi-esya-uygulamasi.pdf, 20/11/2022.
14. HACIKÖYLÜ Canatay, İthalat Sırasında Ödenen Vergiler ve Diğer Mali Yükümlülükler: Türkiye ve Cep Telefonu İthalatı, Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı:7, Sayfa: 29.)