ÖZET

Covid-19 salgını, arz ve talebi aynı zamanda uluslararası tedarik zincirini etkileyerek ekonomi üzerinde olumsuz bir sonuç doğurmuştur. Gümrük alanında İdareler, salgın ile mücadele kapsamında kritik eşyaların ithalatının kolaylaştırılması, gümrük işlemlerinin basitleştirilmesi ve iş sürekliliğinin geliştirilmesi gibi açılardan bir dizi önlemler almışlardır. Bu çalışmada, salgının etkilerini azaltmak amacıyla 30 farklı ülkede gümrük alanında alınan vergisel tedbirler üzerinde durulmuştur.

Anahtar  Kelimeler: Covid-19, Gümrük, Ticaret, Vergisel Önlemler

JEL Sınıflandırma Kodları: H12, H20, H53, H56, H84

ABSTRACT

The Covid-19 outbreak has resulted in a negative impact on the economy affecting supply and demand in also international supply chain. In the field of customs, administrations have taken a number of measures in terms of facilitating the importation of critical goods, simplifying customs procedures, and improving business continuity in the fight against the epidemic. In this study, in order to reduce the effects of the epidemic, the tax measures taken in the customs area in 30 different countries are emphasized.

Key Words: Covid-19, customs, trade, tax measures

JEL Classification Codes: H12, H20, H53, H56, H84

GİRİŞ

Aralık 2019’da Çin’de ortaya çıkan Covid-19, aylardır dünyayı etkisi altına almış bulunmaktadır. Covid-19’un yayılmasıyla dünya bir ekonomi ve sağlık kriziyle karşı karşıya kalmıştır. Birçok küresel lider ve ekonomist Covid-19’u “II. Dünya Savaşı’ndan bu yana en büyük zorluk” olarak değerlendirmektedir.

Dünya Covid-19 krizine karşı savaşırken hükümetler salgının eşi görülmemiş sağlık, sosyal ve ekonomik etkilerini ele almak üzere önlemler almaktadırlar. Bu çerçevede, ülkeler ekonomilerini desteklemek amacıyla acil vergi önlemleri de dahil olmak üzere ekonomik ve mali politika uyaranları uygulamışlardır.

Diğer taraftan Covid-19, tedarik zincirlerini ve uluslararası ticareti  hızlı ve ciddi bir şekilde etkilemiştir. Öyle ki, salgın ilerledikçe devletlerin yardım malzemelerinin ve diğer temel ürünlerin sınırlar arasında serbestçe dolaşımının sağlamaları önem arz etmiştir. Bu yönüyle Gümrük İdareleri, uluslararası tedarik zincirlerini özellikle de Covid-19 ile ilgili kalemler olmak üzere temel malların ithalatını sağlayarak insanların hayatlarını sürdürmelerine hizmet etme ve vergi geliri ile ekonomiyi koruma açısından önem taşımışlardır. Bu çerçevede, Gümrük İdareleri Covid-19 ile mücadele kapsamında yardım veya gerekli malzemelerin sınırlararası dolaşımını hızlandırma, ekonomiyi destekleme ve tedarik zincirinin sürekliliğini sağlama ile toplum sağlığını koruma gibi alanlarda bir dizi önlemler almışlardır.

Bu çalışma ile, dünya genelinde 30 farklı ülkedeki Gümrük İdarelerinin referans tarihleri itibarıyla Covid-19 krizi ile mücadele amacıyla gümrük alanında ortaya koydukları vergisel önlemlerden bahsedilmeye çalışılmıştır.

1-Almanya

Covid-19’dan olumsuz etkilenecek risk gruplarının (Örn. hastaneler ve yaşlı evleri) tıbbi bakımından sorumlu kurumlara yapılacak bağışlar ithalat vergilerinden muaf tutulmuştur.^[1]

Covid-19 pandemik krizinin afet kurbanları için eşya ithalatı ile ilgili olarak örneğin acil tedaviler için tıbbi, cerrahi ve laboratuvar ekipmanı ithalatını hızlandırmak için Gümrük İdareleri hızlı bir yol izlemiştir.^[2]

Gümrük İdareleri tarafından toplanan vergilerin (Örn. ithalatta alınan katma değer vergisi, enerji vergisi ve hava trafik vergisi) 31 Aralık 2020’ye kadar ödeme sürelerinin ertelenmesi mümkün hale getirilmiştir.^[3]

2-Amerika Birleşik Devletleri

Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Donald Trump tarafından Covid-19 salgın hastalığı esnasında ABD üreticiler için kritik tedarik zincirleri de dahil olmak üzere ABD’li işletmelere ek ekonomik destek sağlamak amacıyla 18 Nisan 2020 tarihinde bir kararname imzalanmıştır.^[4]

Kararname, İdareye Covid-19 salgın hastalığı nedeniyle önemli bir finansal zorluk ile karşılaşan ithalatçılar için belirli ödemelerde 90 günlük erteleme süresine izin verme esnekliği sağlamaktadır. Bu izin uyarınca, Hazine Bakanlığı ve ABD Gümrük ve Sınır Koruması ortak bir Geçici Nihai Kural yayımlamıştır.^[5]

Bu ödeme esnekliği yalnızca önemli bir finansal zorluğa sahip ithalatçılar için mümkün olup Mart ve Nisan aylarında ithal edilen mallar için yapılan ödemeler için geçerli olmuştur. Anti-damping ve telafi edici vergilere (AD/CVD) tabi ithalatlar ile 201, 232 ve 301 Ticaret Çözümlerine tabi olan ithalatlar bu muafiyet kapsamına alınmamıştır.^[6]

Çin’den ithal edilecek 19 ürüne %25 olarak uygulanan ek vergi geçici olarak askıya alınmıştır.^[7]

3-Arjantin

Covid-19 olağanüstü hal süresince, 13 Haziran 2020 tarihine kadar aşağıda belirtilen 8 li tarife koduna sahip mallara hem gümrük vergisi hem de katma değer vergisi muafiyeti uygulanmıştır: 2207.10.10, 2207.10.90, 2905.12.10, 2905.12.20, 2207.20.19, 2934.99.34, 3808.94.19, 3808.94.29, 3926.90.40, 4015.11.00, 6307.90.10, 6505.00.22, 8413.19.00, 8413.60.19, 8421.39.30, 9004.90.20, 9004.90.90, 9018.11.00, 9018.12.10, 9018.12.90, 9018.13.00, 9018.14.10, 9018.14.20, 9018.14.90, 9018.19.10, 9018.19.20, 9018.19.80, 9018.19.90, 9018.39.22, 9018.39.23, 9018.39.24, 9018.39.91, 9018.90.10, 9018.90.92, 9018.90.96, 9018.90.99, 9019.20.10, 9019.20.20, 9019.20.30, 9019.20.40, 9020.00.10, 9020.00.90, 9021.90.11, 9021.90.19, 9025.11.10, 9025.19.90, 9027.10.00, 9402.90.20, 9403.20.00, 9403.60.00 and 9403.70.00.^[8]

4-Brezilya

Brezilya, COVID-19’la mücadele ile ilgili ürünlerin tedarikini sağlamak için ticaretle ilgili bazı önlemler yayınlamıştır.^[9]

Sırasıyla 18 Mart ve 26 Mart tarihlerinde yayınlanan GECEX 17/2020 ve 22/2020 sayılı kararlar ile, Brezilya’daki salgınla mücadele ile ilgili bir dizi ürün için ithalat vergisinde geçici olarak (% 0’a) bir düşüş sağlanmıştır. ^[10]

Bu indirime tabi ürünlerin listesini: % 70 alkol jeli, alkol, dezenfektanlar, maskeler, eldivenler, diğer personel koruyucu ekipman ve bazı hastane ekipmanları oluşturmaktadır.^[11]

Ayrıca CAMEX No. 23/2020 sayılı Karar ile şırıngaların ve vakumlu kan toplama tüplerinin belirli menşeli ülkelerden yapılan ithalatında uygulanan anti-damping vergisi askıya alınmıştır.^[12]

5-Çin

Yardım kuruluşlarına bağışlanmak amacıyla vergisiz ithal edilen malların kapsamı genişletilmiş ve Covid-19’un önlenmesi için bağışlanmak üzere ithal edilen mallar ithalat vergileri, katma değer vergisi ve tüketim vergisinden muaf tutulmuştur. Muaf ithal edilebilecek eşyanın vergilendirilmesi durumunda gerekli şartları taşıması koşuluyla ödemeler iade edilecektir. Muaf eşyanın ABD menşeli olması durumunda ilave vergi uygulanmayacaktır.^[13]

Coronavirus’un önlenmesi için bağış amacıyla ithal edilen ABD menşeli mallara ek tarife uygulanmayacaktır. ABD menşeli diğer mallar için şirketlerin, ek tarifelerden hariç tutulması için başvurada bulunmaları imkanı getirilmiştir.^[14]

6-Danimarka

Danimarka Gümrük İdaresi, 16 Nisan 2020 tarihinde Covid-19 salgın hastalığı ile mücadele kapsamında kamu yetkililerinin, bağış kuruluşlarının ve yardım kurumlarının vergisiz mal ithal edebileceğini duyurmuştur.^[15]

Avrupa Komisyonu, AB üye ülkelerinin koruyucu malzeme ve medikal ürün ithalatçılarının gümrük ve katma değer vergisinden afetlere maruz kalan ülkelerin kuralları çerçevesinde muaf tutulmaları gerektiğine karar vermiştir.^[16]

Böylelikle, 30 Haziran 2020 tarihinden 31 Temmuz 2020’ye kadar kamu yetkilileri, yardım organizasyonları ve bağış kurumlarının ilaç ve tıbbi malzemelerini gümrük ve katma değer vergisinden muaf ithal edebileceği belirtilmiştir.

7-Endenozya

17 Mart 2020 tarihinde Gümrükler ve Dolaylı Vergiler Genel Müdürlüğü aşağıdaki senaryolar kapsamında Covid-19’un önlenmesinde ilave önlem olarak etil alkol tüketiminden muafiyet talep etmek isteyen girişimciler için SE-04/BC/2020(“SE-04”) sayılı uygulama yönergesini yayımlamıştır.^[17]

1.     Sosyal amaçlar için kullanılan etil alkol ürünlerine muafiyet uygulanması,

2.     Tüketimden muaf tutulan (“EPEE”) nihai ürünün üretiminde ara veya hammadde olarak kullanılan etil alkol ürünlerine muafiyet uygulanması.

Diğer taraftan, COVID-19 salgın hastalığının önlenmesi için gerekli malların ithalinde mali kolaylıkların düzenlenmesinde daha hızlı hizmet sağlamak amacıyla Maliye Bakanlığı 16 Nisan 2020’de 34 /PMK.04/2020 (“PMK-34) sayılı Tüzüğü yayınlamıştır. ^[18]

Kolaylıklar kapsamında yer alan mallar şunlardır:

1.     El dezenfektanları ve dezenfektan içeren ürünler,

2.     Test kiti ve laboratuvar reaktifleri,

3.     Virüs aktarım ortamı,

4.     İlaçlar ve vitaminler,

5.     Tıbbi cihazlar ve

6.     Kişisel koruma ekipmanları (APD).

COVID-19 salgın hastalığının önlenmesi amacıyla için ithal edilen söz konusu mallara;

1.     İthalat vergisinden ve/veya tüketim vergisinden muafiyet,

2.     Lüks Eşyalardan katma değer vergisi veya satış vergisinin tahsil edilmemesi,

olanakları sağlanmıştır.

8-Finlandiya

Finlandiya Gümrük İdaresi, Covid-19 salgın hastalığının neden olduğu istisnai durumlar nedeniyle, 2 Nisan 2020 tarihi itibarıyla gemi geçiş yolu aidatlarına ilişkin ödeme şartlarını kolaylaştırmıştır. Bu değişiklikler ile, İdare tarafından koronavirüs pandemisi nedeniyle finansal zorluklar içerisinde bulunan ve gemi geçiş yolu aidatı ödemek zorunda olanlara yardımcı olmak amaçlanmıştır.^[19]

9-Fransa

Fransız Gümrük İdaresi’nin 13 Nisan 2020 tarihli bildirisi ile, Avrupa Komisyonu kararının izin verdiği şekilde devlete veya yetkili makamca tanınan hayır kurumlarına bağışlanması amaçlanan sıhhi teçhizat için gümrük vergilerinden ve ithalatta alınan katma değer vergisinden muafiyet sağlanmıştır.^[20]

Ayrıca, ithalatçılara Fransız Gümrük İdaresi tarafından toplanan vergilerin ödeme süresinin ertelenmesine imkan veren istisnai bir prosedür oluşturulmuştur.  Bu kolaylıklar, finansal zorlukla karşılaşan firmalara tanınmıştır.^[21]

Aşağıdaki ürünlerin tedarik ve ithalatında %20 yerine % 5,5 indirimli katma değer vergisi uygulanmıştır.^[22]

-Maskeler ve koruyucu giysiler,

-Kişisel hijyen amaçlı ürünler.

Ayrıca, sıhhi teçhizatın temini ve ithalatı belirli koşullar altında rıhtım aidatlarından muaf tutulmuştur.^[23]

10-Güney Afrika

Güney Afrika Gelir Servisi (SARS), 27 Mart 2020’de COVID-19 salgını sırasında mali rahatlama sağlayan bir açıklama yapmıştır.^[24]

2002 Afet Yönetimi Kanunu uyarınca, COVID-19 salgını sırasında uygulanan tedbirler nedeniyle, “temel mallar” ın ithalatı katma değer vergisi ve gümrük vergisinden muaf tutulmuştur.  Bu muafiyet, kıtlık veya diğer ulusal afet durumlarından etkilenen kişilerin rahatlaması için ithal edilen mallarla ilgilidir. Temel ürünler genellikle gıda, temizlik ve hijyen ürünleri, tıbbi ürünler, yakıt (kömür ve gaz dahil) olarak tanımlanmaktadır. Muafiyet sadece temel ürünlerin Güney Afrika’ya ithalatı için geçerli olup temel malların yerel tedarikinde normal katma değer vergisi kurallarının uygulanmasına devam edilmektedir.^[25]

11-Güney Kore

Güney Kore Gümrük Servisi, yerli üretim için hammadde ithal eden şirketler için başvuru üzerine aynı günde vergilerin ödenme süresinin ertelenmesi, vergilerin taksitlendirilmesi ve vergilerin geri verilmesini içeren bir dizi vergi muafiyeti sağlayacak önlemleri hayata geçirmiştir.^[26]

12-Hindistan

İthalat vergileri; (i) suni solunum veya diğer terapötik solunum cihazları (vantilatörler) (HS 9018; 9019); (ii) yüz maskeleri ve cerrahi maskeler (HS Bölüm 63); (iii) kişisel koruma ekipmanı (HS Bölüm 62); (iv) COVID-19 test kitleri (HS Bölüm 30 ve 38); ve (v) ithalatçının, COVID-19 salgını nedeniyle 2012 tarihli Gümrük (İmtiyazlı Görev Oranında Mal İthalatı) Kurallarında belirtilen prosedürü izlemesi şartıyla (i ila iv) maddelerin üretimi için girdilerde geçici olarak ortadan kaldırılmıştır.^[27]

13-Hollanda

Hollanda Gümrük İdaresi, 26 Mart 2020 tarihinde koronavirüs salgını nedeniyle zorluklarla karşılaşan şirketleri desteklemek için resmi olarak bir tedbir paketi açıklamıştır. ^[28]

Salgından etkilenen firmalara vergilerini ödemeleri için daha fazla zaman verilmesi,  cezaların hafifletilmesi ve yasal şartlar ve lisanslarla ilgili özel çözümler sunulması mümkün kılınmıştır.

^[29]

Hollanda Gümrük İdaresi, firmaların ithalat vergilerinin ödenme süresini ertelemiştir. Bir firmanın, ithalat vergilerinin ödenme süresini ertelemek istemesi durumunda resmi bir talepte bulunması gerekmektedir. Erteleme, koronavirüs salgını ile mücadele etmek için alınan önlemlerin sona erdiği ayı takip eden ayın 15 inci gününe kadar uygulanacaktır.^[30]

Hollanda Gümrük İdaresi,  eğer Covid-19 salgınından kaynaklanıyorsa gümrük yükümlülüklerine uymayan şirketleri değerlendirirken esnek bir yaklaşımı benimsemeyi tercih edecektir. Herhangi bir ihlal veya cezai fiil ve/veya hiçbir niyet veya suçlama yoksa, herhangi bir ceza verilmeyecektir.^[31]

14-İngiltere

HMRC, Covid 19 salgın hastalığı ile mücadele etmek için AB üyesi olmayan ülkelerden ithal edilen tıbbi malzeme ve ekipman, koruyucu giysiler ve benzeri ürünlerin ithalatında bir destek açıklamıştır. Bu destek, Konsey Tüzüğü’nün (AT) 1186/2009 74-80 nci maddeleri, Konsey Direktifi’nin 2009/132/ EC 51-57 nci maddeleri kapsamında yapılarak uygulanmıştır.^[32]

Covid-19’un doğrudan bir sonucu olarak ciddi mali zorluklarla karşılaşan kayıtlı ithalatçıların, ithalat vergilerinin ödemesinin yapıldığı tarihte ödeme süresinin uzatılması talebinde bulunmak için İdare ile iletişime geçmeleri mümkün kılınmıştır. Bu doğrultuda HRMC, Covid-19’un işletme finansmanlarını nasıl etkilediğine dair kayıtlı ithalatçılardan bir açıklama yapmasını isteyecektir. HRMC, bu talebi dikkate alarak ek bir ödeme süresi kabul edip etmemeye karar verecektir. Karar münferit olarak alınacak ve reddedilebilecektir.^[33]

15-İspanya

İspanyol Hükümeti, Covid-19’un etkilerini hafifletmeye yönelik acil önlemleri onaylayan 31 Mart 2020 tarihli ve 11/2020 sayılı Kraliyet Kararnamesi’ni yayımlamıştır.^[34]

Bu Kraliyet Kararnamesi ile, 1 Nisan ile 30 Mayıs 2020 tarihleri ​​arasında ithalatta aşağıdaki koşulların karşılanması şartıyla gümrük borcunun (gümrük vergileri, katma değer vergisi ve tüketim vergileri) ödeme sürelerinin ertelenmesi gereksinimleri basitleştirilmiştir:^[35]

-Son mali yıl cirosu 6,010,121.04 EUR’yu aşmayan ekonomik operatörler için.

-100 avro veya üzerinde olan ve 30.000 avrodan az olan gümrük borcu.

-AB Gümrük Kodu’nun 112/3 üncü maddesine göre ödenecek gümrük vergilerinin ödenmesini garanti altına almak için teminat sağlanması.

Ayrıca, cirosu son mali yıl için 6, 010, 121.04 Euro’yu aşan ekonomik operatörlerin gümrük borcunun ertelenmesini Genel Vergi Kanununda belirlenen hükümler uyarınca istemeleri mümkün bulunmaktadır.^[36]

Bununla birlikte,  haklı bir ekonomik veya sosyal zorluk içerisinde bulunan herhangi bir ekonomik operatörün teminat verilmesi şartıyla ertelenmiş ödeme dışında ödeme olanakları istemesi mümkün bulunmaktadır.^[37]

Ayrıca, felaket mağdurlarına yönelik hayır amaçlı mal ithalatında katma değer vergisi muafiyeti (AB Yönetmeliği 1186/200’da tanımlanmıştır) sağlanmıştır. Katma değer vergisi muafiyeti, İspanya Vergi İdareleri’nin iznine tabi olup elektronik olarak talep edilebilecek ve verilebilecektir. İthalatın, devlet kurumları veya hayır kurumu ya da hayırsever nitelikteki yetkili kuruluşlar tarafından yapılması da mümkün bulunmaktadır.^[38]

Afet mağdurlarına yönelik hayır amaçlı malların ithalatında gümrük vergisi muafiyeti (AB Yönetmeliği 1186/2009’da tanımlanmıştır) sağlanmıştır. İthalatın, devlet kurumları veya hayır kurumu ya da hayırsever nitelikteki yetkili kuruluşlar tarafından yapılması mümkün bulunmaktadır.^[39]

16-İsviçre

İsviçre Federal Konseyi, 8 Nisan 2020’de kişisel koruyucu ekipmanların ithalatında gümrük vergilerini geçici olarak askıya almaya karar vermiştir.^[40]

İlgili eşya kodları ise şu şekildedir: 2847.0000 3808.9480 3926.2010 3926.2090 3926.9000 4015.1100 4015.1900 4015.9000 4818.5000 4818.9000 6113.0000 6114.2000 6114.3000 6114.9010 6114.9090 6116.1000 6210.1000 6210.2000 6210.3010 6210.3090 6210.4000 6210.5010 6210.5090 6211.3200 6211.3300 6211.3910 6211.3990 6211.4210 6211.4290 6211.4300 6211.4910 6211.4920 6211.4990 6216.0010 6216.0090 6307.9099 6505.0010 6505.0080 6505.0090 9004.9000 9020.0000.^[41]

Ayrıca Federal Konsey, COVID-19 salgını çerçevesinde likiditenin yaklaşmakta olan ekonomik gerilemeyle başa çıkmak için bir öncelik haline gelmesi nedeniyle 20 Mart 2020 tarihinde bu kriz zamanında vergi mükelleflerini destekleyecek önlemler açıklamıştır. ^[42]

İsveç Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 90 uncu maddesi hükmünde yapılan düzenleme ile, vadesinde ödemenin vergi mükellefi için “önemli sıkıntı” ile sonuçlanabileceği durumlarda vergi mükelleflerine ödeme süresinin ertelenmesi için başvuru yapma seçeneği sunulmuştur.^[43]

Federal Konsey, kriz sırasında şirketlere likidite sağlamak için 20 Marttan başlamak üzere 2020 yılı sonuna kadar katma değer vergisi, gümrük vergisi ve diğer tüketim vergileri için gecikme zammını %0’a indirmeye karar vermiştir.^[44]

Yukarıda ifade edilen ödeme süresinin ertelenmesinin yanı sıra, İsveç Gümrükleri bazı ek önlemler almıştır. Buna göre, başvuru üzerine ZAZ hesapları aracılığıyla yapılan ödemeler fatura tarihinden itibaren 90 günden 180 güne kadar ertelenebilecektir.^[45]

17-İtalya

Aşağıdaki malların ithalatında katma değer vergisinden ve gümrük vergisinden muafiyet sağlanmıştır:^[46]

-Araştırma, teşhis ve tıbbi tedavi için kullanılan ekipman,

-Devlet organlarına, onaylanmış yardım veya hayır kurumlarına ve kurtarma birimlerine bağışlanması amaçlanan mallar,

-Uluslararası ilişkiler çerçevesinde alınan mallar.

Aşağıdaki kurumlara yönelik yapılan kişisel koruyucu ekipmanların ithalatında katma değer vergisinden ve gümrük vergisinden muafiyet sağlanmıştır:^[47]

-Kamu hukuku ve diğer yardım veya hayırsever kuruluşlar tarafından yönetilen tüzel kişilikler veya kuruluşlar,

-İlk yardım birimleri.

Aşağıdaki kurumlara yönelik yapılan kişisel koruyucu ekipman ve vantilatör ithalatında katma değer vergisinden ve gümrük vergisinden muafiyet sağlanmıştır :^[48]

-Bölgeler ve özerk iller,

-Yerel İdareler,

-Kamu İdareleri ve Kamu Kurumları,

-Devlet hastaneleri.

-Temel hizmetleri yerine getiren ve kamu yararı ve/veya kamu yararına olan kurumlar.

Operatörler, 23 Nisan 2020’den 7 Haziran 2020’ye kadar geçerli olmak üzere gümrük vergisinin ödenmesi için 30 günlük ek bir süreden yararlanabilecektir. Diğer taraftan, tahsilat işlemleri askıya alınmıştır. 8 Mart ile 31 Mayıs 2020 tarihleri arasında ödenecek vergilere ilişkin bildirim askıya alınmıştır. Bu ödemeler, uzatma olmaması halinde 30 Haziran 2020 tarihinden sonra tahsil edilecektir.^[49]

18-Japonya

Japonya Gümrük İdaresi tarafından, Covid-19 salgın hastalığına karşı alınacak önlemlerle ilgili yardım malzemeleri ile yaşam çizgisini korumak için acil çekilmesi gereken eşyaların gümrük prosedürlerine öncelik verilmiştir. Bu çerçevede, ithal edilen malların ücretsiz bağışlandığının kanıtlanması durumunda gümrük vergisi ve tüketim vergisinden muaf tutulabileceği duyurulmuştur.^[50]

19-Kanada

Kanada Sınır Hizmetleri Ajansı (CBSA) 16, 19 ve 27 Mart 2020 tarihlerinde aşağıdaki konularda üç önemli gümrük bildirimi yayımlamıştır.

· Devlet ve ilk müdahale ekipleri tarafından acil kullanım için ithal edilen mallara tarifesiz erişim,

· Sınırı geçen mallar için yanlış beyanda bulunulması nedeniyle ödenecek idari para cezaları için 45 günlük ödemesiz süre.^[51]

Kanada Hükümeti, acil durumlarda müdahale amacıyla ithal edilecek eşya için anında vergi muafiyeti sağlayan bir düzenleme kapsamında Covid-19’u acil bir durum olarak ilan etmiştir. Bu düzenleme; federal, taşra veya belediye birimleri ile polis, itfaiye veya yerel sağlık ekipleri gibi ilk müdahale sağlayanlar tarafından veya onlar adına Kanada’ya ithal edilen mallar için vergiyi azaltmaktadır.^[52]

Diğer taraftan, birçok ithalatçı ithalat sırasında tam muhasebeleştirme yapmaksızın malların serbest dolaşıma girmesine izin veren CBSA programlarından yararlanmaktadır. Bu kapsamda, tam muhasebeleştirme verisinin malların serbest dolaşıma girişini takip eden kısa bir süre sonra verilmesi gerekmektedir. CBSA, öngörülen süre içerisinde uygun belgeleri sunamayan ve vergileri ödemeyen ithalatçılara idari para cezası (AMPS) uygulamaktadır. Covid-19 nedeniyle CBSA, malları için tam muhasebeleştirme yapamayan ithalatçılar için AMPS üzerinden 53 günlük süre sağlanmıştır. Bu feragat, 11 Mart-26 Mayıs 2020 tarihleri​​arasında serbest dolaşıma sokulan mallar için uygulanmıştır.^[53]

Ayrıca Kanada Hükümeti, işletmelerin satışlarından tahsil edilen mal ve hizmet vergisi/ uyumlaştırılmış satış vergisi tutarlarının yanı sıra ithalattan kaynaklanan gümrük vergilerinin ödemelerini Haziran ayına kadar ertelemesine izin vermiştir. Bu nedenle gümrük vergilerinin ve para cezalarının ödenmesi 30 Haziran 2020’ye kadar uzatılmıştır.^[54]

20-Kolombiya

Kolombiya’da Covid-19 salgın hastalığının neden olduğu acil durum çerçevesinde hükümet kriz sırasında vergi mükelleflerinin üzerindeki yükü hafifletmek için bazı vergi önlemleri almıştır.^[55]

Önlemler, aşağıdaki malların;

(i) bazı ilaçlar, tıbbi cihazlar ve cihazlar (örn. oksijen, sabunlar, antibakteriyel jel, özel maskeler, cerrahi eldivenler, vb.),

(ii) hava taşımacılığı endüstrisinde kullanılan belirli ürünler.

ithalatında gümrük vergisini %0’a düşürmüştür. Gümrük vergisi,  %0 olarak altı ay uygulanacaktır.^[56]

21-Nijerya

Nijerya’da Maliye, Bütçe ve Ulusal Planlama Bakanlığı tarafından Covid-19 salgın hastalığı ile mücadele için gerekli tıbbi malzemelerin ithalatını kolaylaştırmayı amaçlayan yeni maliye politikası önlemlerinin uygulanmasına yönelik olarak 30 Nisan 2020 tarihinde bir Genelge yayımlanmıştır. Özellikle, genelge ile belirtilen tıbbi malzeme ithalatçıları 1 Mayıs 2020 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, ilk aşamada altı aylık bir süre için ithalat vergileri ve katma değer vergisinin ödenmesinden muaf tutulmuştur.^[57]

22-Norveç

Covid-19 salgını ve Norveç’teki mevcut durum nedeniyle ulusal acil durum sırasında gerekli tıbbi ve koruyucu ekipmanın yardım malzemesi olarak gümrük vergileri ödenmeden ithal edilmesi mümkün kılınmıştır.^[58]

İthalatçının geçici ithalat rejimini kullanması gerekmekte olup ancak yeniden ihracat yapılmamasına karşı herhangi bir garanti verilmesi gerekli olmayacaktır. Acil durum prosedürü, Gümrük İdarelerine yeniden ihracat sırasında malların acil durumlarda tüketilmiş veya imha edilmiş olması şartıyla Norveç’te kalan mallar için gümrük vergilerinden feragat etme izni vermektedir.^[59]

Bu ithalat prosedürü sadece beyan edilen acil durum süresi boyunca geçerli kılınmış olup süre dolduktan sonra ülkede kalan ve kullanılmayan malların yeniden ihraç edilmemesi durumunda gümrük vergilerine tabi tutulacaktır. Gümrük vergileri ödenmeden ekipmanın yeniden satılması mümkün bulunmamaktadır.^[60]

23-Polonya

7 Nisan 2020 tarihinde, Polonya Maliye Bakanlığı COVID-19 salgın hastalığı ile mücadelede kritik ilaç ve ekipmanların bağışını kolaylaştırmak için katma değer vergisinden muafiyet sağlayan düzenlemede bir değişiklik kabul etmiştir. Yeni kurallar çerçevesinde aşağıdaki malların ithalatı ve topluluklar arası alımı 31 Ağustos 2020’ye kadar yazılı bir bağış anlaşması temelinde COVID-19 ile mücadele amacıyla bağışlanması koşuluyla katma değer vergisinden muaf tutulmuştur :^[61]

• tıbbi cihazlar ve invitro diagnostik tıbbi cihazlar,

• Laboratuvar cam malzemeleri ve cihazları,

• tıbbi ürünler ve aktif maddeler,

• biyosidal ürünler (sadece dezenfektanlar),

• insan vücudu, su, hava ve topraktaki patojenik ajanların analizi ve tespiti için uzman teşhis testleri ve

• kişisel koruyucu ekipman – sadece maskeler, yüz siperleri, gözlükler, koruyucu gözlükler, tulumlar, ayakkabı koruyucuları, kapaklar ve eldivenler

Bağışın;

• Malzeme Yedekleri Kurumu,

• Sıhhi ve Salgın Karşıtı Rezervlerin Merkez Üssü veya

• sadece COVID-19 karşı önlemlerle bağlantılı hastane tedavisi sağlayan tıbbi tesislere yapılması mümkün kılınmıştır.^[62]

Malların ithalinin veya satın alımının 1 Şubat 2020’den sonra ancak 9 Nisan 2020’den önce yapılmış olması durumunda ise bağışın yazılı olarak teyit edilmesi durumunda muafiyetin  uygulanabileceğine karar verilmiştir.^[63]

24-Portekiz

Covid-19 salgını sürecinde devlet kurumlarına veya diğer hayırsever kuruluşlarına koruyucu ekipman ve ilgili tıbbi ekipmanın (afet mağdurlarına ücretsiz dağıtılan malzeme) 2009 Kasım tarihli ve 1186/2009 sayılı Konsey Tüzüğünün 74 ila 80 inci maddeleri uyarınca gümrük vergisinden ve 2009 Ekim tarihli 2009/132/EC sayılı Konsey Direktifinin 51 ila 57 nci maddelerine göre de katma değer vergisinden muaf olarak ithal etme izni verilmiştir.^[64]

25-Rusya

Rusya Federal Gümrük Servisi, COVID-19 salgın hastalığının yayılmasını önleyen eşyalar için gümrük vergisinin sıfıra indirildiğini duyurmuştur.^[65]

İndirimli orana tabi eşyaların listesi, Avrasya Ekonomi Komisyonu (AET)’nun 16 Mart 2020 tarihli 21 sayılı Kararı ile belirlenmiş ve listeni kapsamını bireysel koruyucu giysiler, dezenfektanlar, tanı kitleri ve belirli tıbbi ekipman ve malzemeler oluşturmaktadır.^[66]

Söz konusu muafiyetin, iç piyasada kullanılmak üzere 16 Mart ila 30 Eylül 2020 tarihleri arasında Rusya’ya yapılan yukarıda belirtilen eşya listesine uygulanacağı belirtilmiştir.^[67]

26-Singapur

Singapur Gümrük İdaresi, Ticaret ve Endüstri Bakanlığı tarafından yayımlanan Covid-19 salgını ile mücadele için gerekli malların ticaretine ilişkin deklarasyon üzerine 15 Nisan 2020 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere 2208.90.10, 2208.90.20, 2208.90.30, 2208.90.40 HS Kodlarında sınıflanan eşyanın litre alkol başına 8 Dolar olarak uygulanan gümrük vergisinin sıfıra indirildiğini duyurmuştur.^[68]

27-Tayvan

Tayvan Hükümeti, COVID-19 salgın hastalığına yanıt olarak geniş bir vergi indirimi sağlayan tedbirler açıklamıştır.^[69]

27 Şubat ile 26 Mayıs 2020 tarihleri arasında maske ve % 90’ın üzerindeki denatüre edilmemiş alkol konsantrasyonunun ithalatının geçici oranlara tabi tutulabileceği duyurulmuştur.

-2270.10.90.22-0 tarife kodu altındaki tıbbi alkolün hammaddesi için (hacimce % 90’ı aşan bir alkollü güce sahip diğer denatüretil alkol) malların tıbbi alkol üretimi için kullanılması ve Ekonomi Bakanlığı ile Sağlık ve Refah Bakanlığı tarafından verilen onayların ibraz edilmesi durumunda % 10’luk geçici orana tabi tutulacağı bununla birlikte mallar başka amaçlarla kullanılırsa (örneğin, şarap veya endüstriyel alkol üretimi için) % 20’lik orijinal oranının uygulanacağı belirtilmiştir.^[70]

-6307.90.50 tarife kodun altında yer alan esas olarak N95 maskesini, genel tıbbi ve cerrahi maskeleri içeren “tekstil malzemeleri üretim maskesi” nin ithalat vergisi oranı geçici olarak% 7.5’ten% 0’a düşürülmüştür.^[71]

28-Türkiye

25.03.2020 tarihli ve 31079 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2284 sayılı Karar ile 95/7606 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan İthalat Rejimi Kararının ekinde yer alan nihai kullanım mevzuatı kapsamında indirimli gümrük vergisi uygulanacak tarım ürünleri listesine koronavirüs salgınıyla mücadele kapsamında kolonya ve dezenfektan üretiminde kullanılmak üzere “dökme etil alkol” eklenerek ithalatındaki gümrük vergisi kaldırılmıştır.^[72]

25.03.2020 tarih ve 31079 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2285 sayılı Karar ile 416 sayılı Karar ile yürürlüğe konulan “İthalat Rejimi Kararına Ek Karar”ın eki tabloda yer alan “9019.20.00.00.18” gümrük tarife istatistik pozisyonundaki “Cihazlar” isimli madde, koronavirüs salgınıyla mücadele kapsamında söz konusu tablo kapsamından çıkarılarak  oksijen terapi ve teneffüs cihazları ithalatında uygulanmakta olan ilave gümrük vergisi kaldırılmıştır.^[73]

25.03.2020 tarih ve 31079 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2286 sayılı Karar ile 2016/9548 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan “İthalat Rejimi Kararına Ek Karar”ın eki tabloda 6307.90 GTİP numarası ile yer alan maddenin ismi “Diğer Hazır Eşya” (6307.90.98.10.11 GTİP’inde yer alan bir kullanımlık maskeler hariç)” şeklinde değiştirilerek

“bir kullanımlık maske” ithalatında uygulanmakta olan ilave gümrük vergisi kaldırılmıştır. ^[74]

18.04.2020 tarihli ve 31103 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Hububat ve Bakliyat İthalatında Tarife Kontenjanı Uygulaması Hakkında Kararda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Karar ile tarife kontenjanları kapsamında yapılacak ithalatta %0 oranında gümrük vergisi ve/veya ek mali yükümlülük, bunun dışında yapılacak ithalatta ise İthalat Rejimi Kararı çerçevesinde söz konusu maddeler için tespit edilen gümrük vergisi ve/veya ek mali yükümlülük oranları uygulanması düzenlenmiştir.^[75]

29-Vietnam

Maliye Bakanlığı tarafından, Covid-19 salgın hastalığının önlenmesi ve kontrolüne hizmet eden ithalat vergisi muafiyeti sağlayan malların listesini ilan eden 155/QD-BTC sayılı Karar imzalanmıştır.^[76]

Söz konusu Kararın, 7 Şubat 2020’den itibaren yetkililerin salgının sona erdiğini ilan ettiği tarihine kadar geçerli olduğu duyurulmuştur.^[77]

Covid-19 salgınının önlenmesine hizmet eden ve ithalat vergisi muafiyeti sağlanan malların listesi beş ürün grubuna ayrılmıştır.^[78]

-Yetkili  bir kurum tarafından verilen dolaşım belgesine sahip gazlı bez maskeleri,

-Sağlık Bakanlığı Çevre Sağlığı Dairesi tarafından verilen kayıt numarası verilen el dezenfektanı (jel veya sıvı),

-Gazlı bez maskelerinin üretimi için gerekli hammaddeler: Dokuma olmayan kumaşlar, antibakteriyel filtreler, gazlı bez maskeleri üretmek için elastik bantlar ve burun klipsleri.

-Sağlık Bakanlığı Çevre Sağlığı Dairesi tarafından kayıt numarası verilen antiseptik sıvı.

-Yetkili tıbbi kurum tarafından verilen dolaşım numaralarına sahip pantolon, gömlek, gözlük, gazlı bez maskeleri, koruyucu kasklar, eldivenler ve ayakkabılar gibi izolasyon kıyafetleri de dahil olmak üzere diğer gerekli malzeme ve ekipmanlar.

30-Yeni Zelanda

Covid-19’un etkisi nedeniyle gümrük vergisi ödeyemeyen ithalatçıların Gümrük İdaresi ile ödeme seçeneklerine durum bazında erişmeleri mümkün kılınmıştır.^[79]

Covid-19 salgını ile mücadele kapsamında tüm tıbbi ve hijyen ithalatlarındaki vergiler geçici olarak kaldırılmıştır. Bu durum, Covid-19 testi için kullanılan tüm teşhis reaktifleri ve test kitleri ile sabun ithalatı için geçerlidir.^[80]

Yeni Zelanda ve Singapur, diğer ülkelerin de katılabileceği tedarik zinciri sürekliliğini  sağlamak ve ilaç, tıbbi ve cerrahi ekipman içeren önemli ürünlerin ticaretindeki engelleri kaldırmak için girişimde bulunmuşlardır. Bu kapsamda, birkaç tarife derhal kaldırılarak 18 yeni tarife imtiyazı oluşturulmuştur.^[81]

SONUÇ

Covid-19’un kısa süre içerisinde kürsesel çapta yayılması üzerine, Dünya Sağlık Örgütü virüsü bir salgın olarak ilan etmiştir. Covid-19, sadece insanları ve halk sağlığını etkilemekle kalmamış aynı zamanda uluslararası ticareti de bozan ciddi bir küresel tehdit oluşturmuştur. Gümrük İdareleri, salgını önlemeye ve gerekli gümrük işlemleri ile uygunluk kontrollerini devam ettirmeye çalışırken  bağışlar ve acil yardım da dahil olmak üzere ithalatı hızlandırma zorluğu ile karşı karşıya kalmışlardır.

Bu doğrultuda, dünya genelinde Gümrük İdareleri Covid-19’un etkisini azaltmak için ilaç, ekipman ve temel malzeme ticaretini etkileyen lojistik darboğazları hafifletmek, tedarik zincirinin bozulmasını önlemek ve iş faaliyetlerinin yeniden başlamasını kolaylaştırmak amacıyla birtakım önlemler almışlardır.

Bu çalışmada, Covid-19’un ekonomik ve mali etkilerini azaltmak için çeşitli ülkelerde Gümrük İdareleri tarafından alınan vergisel önlemler üzerinde durulmaya çalışılmıştır. Söz konusu İdaler tarafından vergisel alanda ortaya konulan başlıca önlemler aşağıda belirtilen maddeler kapsamında özetlenmiştir.

-Kişisel koruyucu ekipmanların ithalatı belirli koşullar altında gümrük vergilerinden muaf tutulmuştur.

-Covid-19  ile mücadelede gerekli tıbbi ilaç ve malzemelerin ithalatında doğrudan veya dolaylı vergiler geçici olarak kaldırılmış veya düşürülmüştür.

-Covid-19 nedeniyle ödeme yükümlülüklerini yerine getiremeyen girişimciler için ithalat vergilerinin ödemesini ertelemek veya taksitlendirmek gibi kolaylıklar getirilmiştir. Ayrıca, yine Covid-19 sebebiyle süresi içinde gümrük yükümlüklerini yerine getirmeyenler için suç, aldatma gibi durumlar olmamak kaydıyla ceza uygulanmasından vazgeçilmiştir.

Sonuç itibarıyla Covid-19 küresel salgının sonlarına yaklaşıldığı konusunda fikir birliğine varılmış olduğu anlaşılsa da günümüz dünyasında malların uluslararası ticaretinde ekonomik ve politik risklerin devam ettiği açıktır. Bu çerçevede, mevcut ve muhtemel risklerin ortadan kaldırılması veya önlenmesi aşamasında en doğru ve hızlı kararların alınabilmesi ve uygulanabilmesi için geçmiş risklerden elde edilen bilgi ve tecrübelerin kullanılmasının çok kıymetli olacağı değerlendirilmektedir.

KAYNAKÇA

BDO Tax News, ‘‘SOUTH AFRICA – COVID 19 – Certain VAT measures and reliefs’’,  Kaynak :https://www.bdo.global/en-gb/microsites/tax-newsletters/indirect-tax-news/issue-2-2020/south-africa-covid-19-certain-vat-measures-and-reliefs, Erişim : 14 Haziran 2020.

Businessday, ‘‘Covid-19: FG exempts medical supplies from VAT, import duties’’,  Kaynak: https://businessday.ng/business-economy/article/covid-19-fg-exempts-medical-supplies-from-vat-import-duties/, Erişim : 24 Mayıs 2020.

Canada Border Services Agency, ‘‘Extension of Timeframes for Payment of Customs Duties and GST (COVID-19)’’, Kaynak  : https://www.cbsa-asfc.gc.ca/publications/cn-ad/cn20-11-eng.html, Erişim: 23 Mayıs 2020.

Canada Border Services Agency, ‘‘Waiver of Late Accounting Penalties (COVID-19)’’, Kaynak : https://www.cbsa-asfc.gc.ca/publications/cn-ad/cn20-10-eng.html.), Erişim: 23 Mayıs 2020.

CMS Tax Law, ‘‘COVID-19 in Russia: latest tax and customs developments’’,  Kaynak: https://www.cms-lawnow.com/ealerts/2020/04/covid-19-in-russia-latest-tax-and-customs-developments, Erişim : 26 Nisan 2020.

CustomsNews, ‘‘Video: Five groups of imported goods serving for the prevention and control of Covid-19 virus eligible for tax exemption’’,  Kaynak: https://customsnews.vn/video-five-groups-of-imported-goods-serving-for-the-prevention-and-control-of-covid-19-virus-eligible-for-tax-exemption-13629.html, Erişim : 27 Nisan 2020.

Deloitte, ‘‘Indonesia Tax Info April 2020’’,  Kaynak : www2.deloitte.com › Deloitte, Erişim : 26 Mayıs 2020.

EY, ‘‘Colombia issues COVID-19 tax measures’’, Kaynak : https://taxnews.ey.com/news/2020-0682-colombia-issues-covid-19-tax measures?uAlertID=Sd%2FG8rua1oj6%2Fl58EZ2AiA%3D%3D, Erişim: 25 Haziran 2020.

ITC, ‘‘COVID-19 Temporary Trade Measures’’, Kaynak: https://www.macmap.org/covid19, Erişim: 25 Mayıs 2020.

ITC, ‘‘Tracking of COVID-19 Temporary Trade Measures’’, Kaynak: https://www.macmap.org/covid19, Erişim : 31 Mayıs 2020.

ITC, ‘‘Tracking of COVID-19 Temporary Trade Measures’’, Kaynak : https://www.macmap.org/covid19, Erişim : 18 Mayıs 2020.

Japan Customs, ‘‘Customs clearance procedures, etc., relating to countermeasures to the COVID-19’’, Kaynak: https://www.customs.go.jp/english/news/covid-19/index.htm), Erişim: 24 Nisan 2020.

Kore Customs Service, ‘‘Measures taken by KCS to minimize the impact of the COVID-19’’, Kaynak: : https://www.customs.go.kr/english/na/ntt/selectNttInfo.do?mi=8016&bbsId=1744&nttSn=10052422, Erişim : 24 Nisan 2020.

KPGM, ‘‘China Government and institution measures in response to COVID-19.’’, Kaynak : https://home.kpmg/xx/en/home/insights/2020/04/china-government-and-institution measures-in-response-to-covid.html, Erişim: 14 Haziran 2020

KPGM, ‘‘Germany Government and institution measures in response to COVID-19’’, Kaynak: https://home.kpmg/xx/en/home/insights/2020/04/germany-government-and-institution-measures-in-response-to-covid.html), Erişim: 06 Haziran 2020.

KPGM, ‘‘Hububat ve Bakliyat İthalatında Tarife Kontenjanı Uygulaması Hakkında Kararda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Karar’’, Kaynak : https://kpmgvergi.com/yayinlar/mali-bultenler/gumruk/hububat-ve-bakliyat-ithalatinda-tarife-kontenjani-uygulamasi-hakkinda-kararda-degisiklik-yapilmasina-iliskin-karar/702, Erişim: 30 Mayıs 2020.

KPGM, ‘‘Italy Government and institution measures in response to COVID-19.’’, Kaynak: https://home.kpmg/xx/en/home/insights/2020/04/italy-government-and-institution-measures-in-response-to-covid.html), Erişim : 13 Haziran 2020.

KPGM, ‘‘New Zealand Government and institution measures in response to COVID-19’’, Kaynak : https://home.kpmg/xx/en/home/insights/2020/04/new-zealand-government-and-institution-measures-in-response-to-covid.html, Erişim: 31 Mayıs 2020,

KPGM, ‘‘Spain Government and institution measures in response to COVID-19.’’, Kaynak : https://home.kpmg/xx/en/home/insights/2020/04/spain-government-and-institution-measures-in-response-to-covid.html), Erişim : 16 Haziran 2020.

KPGM, ‘‘Switzerland Government and institution measures in response to COVID-19’’, Kaynak : https://home.kpmg/xx/en/home/insights/2020/04/switzerland-government-and-institution-measures-in-response-to-covid.html, Erişim : 18 Mayıs 2020.

KPGM, ‘‘United Kingdom Government and institution measures in response to COVID-19’’, Kaynak : https://home.kpmg/xx/en/home/insights/2020/04/united-kingdom-government-and-institution-measures-in-response-to-covid.html, Erişim : 1 Haziran 2020.

Lexology, ‘‘Poland enacts new measures in response to COVID-19’’, Kaynak: https://www.lexology.com/library/detail.aspx?g=f5128991-cd16-488b-827d-5f7b9cf8f643, Erişim: 16 Mayıs 2020.

KPGM,  ‘‘Portugal, Government and institution measures in response to COVID-19.’’, Kaynak: https://home.kpmg/xx/en/home/insights/2020/04/portugal-government-and-institution-measures-in-response-to-covid.html, Erişim: 26 Nisan 2020.

KPGM, ‘‘Taiwan Government and institution measures in response to COVID-19’’,  Kaynak : https://home.kpmg/xx/en/home/insights/2020/04/taiwan-government-and-institution measures-in-response-to-covid.html, Erişim : 19 Mayıs 2020.

KPGM, ‘‘Taiwan: Tax relief includes tax return filing, payment deferrals (COVID-19)’’, Kaynak : https://home.kpmg/us/en/home/insights/2020/03/tnf-taiwan-tax-relief-includes-tax-return-filing-payment-deferrals-covid-19.html, Erişim : 19 Mayıs 2020.

Mondaq, ‘‘Canada: Customs Planning During COVID-19: CBSA Updates’’, Kaynak: https://www.mondaq.com/canada/operational-impacts-and-strategy/914404/customs-planning-during-covid-19-cbsa-updates, Erişim:23 Mayıs 2020.

NAZALI Tax & Legal Services, ‘‘COVID-19 Sürecinde Gümrük ve Dış Ticarette Alınan Önlemler’’, Kaynak: https://www.linkedin.com/company/nazali-tax-legal-services, Erişim: 30 Mayıs 2020.

PWC, ‘‘COVID-19 Summary’’, Kaynak: https://globalvatonline.pwc.com/covid-19-summary, Erişim : 27 Mayıs 2020.

Sandler, Travis & Rosenberg, P.A. International Trade, Customs & Export Law, ‘‘COVID-19: Trade Impacts Resource Page’’, Kaynak:  https://www.strtrade.com/f-covid-19-trade-impacts-resource-page.html, Erişim : 27 Nisan 2020.

Singapore Customs, ‘‘NOTIFICATION OF CUSTOMS DUTY CHANGES’’, Kaynak : https://www.customs.gov.sg/, Erişim: 23 Nisan 2020.

Told Styrelsen, ‘‘Public authorities, relief organizations and charities can import goods to combat COVID-19 duty-free’’, Kaynak: https://www.toldst.dk/nyheder/nyt-om-told/offentlige-myndigheder-noedhjaelpsorganisationer-og-velgoerende-organisationer-kan-told-og-momsfrit-importere-varer-til-bekaempelse-af-covid-19/, Erişim :25 Nisan 2020.

TOLL Customs, ‘‘Importation of disaster relief to Norway in connection with the Coronavirus outbreak’’, Kaynak: https://www.toll.no/en/about-norwegian-customs/news/importation-and-donation-of-disaster-relief-to-norway-in-connection-with-the-coronavirus-outbreak/,  Erişim: 30 Mayıs 2020.

Tozzinifreire, ‘‘New Law Bans The Export Of Products Consıdered Essentıal To Combat The Coronavırus Pandemıc’’, Kaynak: https://tozzinifreire.com.br/en/boletins/covid-19international-trade), Erişim: 17 Mayıs 2020.

Tulli Tull Customs, ‘‘The corona situation: You can request a payment arrangement regarding fairway dues with eased terms starting 2 April (updated 2 April)’’, Kaynak: https://tulli.fi/en/article/-/asset_publisher/koronatilanne-voit-hakea-vaylamaksuille-maksujarjestelya-helpotetuin-ehdoin-2-4-alkaen-korjattu-2-4-, Erişim : 23 Nisan 2020.

U.S. Customs and Border Protection, ‘‘CBP COVID19 Updates and Announcements’’ , Kaynak: https://www.cbp.gov/newsroom/coronavirus Erişim: 25 Mayıs 2020.

---

^[1] KPGM, ‘’Germany Government and institution measures in response to COVID-19’’, (https://home.kpmg/xx/en/home/insights/2020/04/germany-government-and-institution-measures-in-response-to-covid.html). Erişim: 06 Haziran 2020

^[2] KPGM, ‘’Germany Government and institution measures in response to COVID-19’’.

^[3] KPGM, ‘’Germany Government and institution measures in response to COVID-19’’.

^[4] U.S. Customs and Border Protection, ‘’CBP COVID-19 Updates and Announcements’’, (https://www.cbp.gov/newsroom/coronavirus). Erişim: 25 Mayıs 2020.

^[5] U.S. Customs and Border Protection, ‘’CBP COVID-19 Updates and Announcements’’.

^[6] U.S. Customs and Border Protection, ‘’CBP COVID-19 Updates and Announcements’’.

^[7] ITC, ‘’COVID-19 Temporary Trade Measures’’, (https://www.macmap.org/covid19). Erişim: 25 Mayıs 2020.

^[8] Sandler, Travis & Rosenberg, P.A. International Trade, Customs & Export Law, ‘’COVID-19: Trade Impacts Resource Page’’,(https://www.strtrade.com/f-covid-19-trade-impacts-resource-page.html). Erişim : 27 Nisan 2020.

^[9] Tozzinifreire, ‘’New Law Bans The Export Of Products Consıdered Essentıal To Combat The Coronavırus Pandemıc’’, (https://tozzinifreire.com.br/en/boletins/covid-19international-trade). Erişim: 17 Mayıs 2020,

^[10] Tozzinifreire, ‘’New Law Bans The Export Of Products Consıdered Essentıal To Combat The Coronavırus Pandemıc’’.

^[11] Tozzinifreire, ‘’New Law Bans The Export Of Products Consıdered Essentıal To Combat The Coronavırus Pandemıc’’.

^[12] Tozzinifreire, ‘’New Law Bans The Export Of Products Consıdered Essentıal To Combat The Coronavırus Pandemıc’’.

^[13] KPGM, ‘’China Government and institution measures in response to COVID-19.’’, (https://home.kpmg/xx/en/home/insights/2020/04/china-government-and-institution-measures-in-response-to-covid.html.). Erişim: 14 Haziran 2020

^[14] KPGM, ‘’ China Government and institution measures in response to COVID-19.’’.

^[15] Told Styrelsen, ‘‘Public authorities, relief organizations and charities can import goods to combat COVID-19 duty-free’’, (https://www.toldst.dk/nyheder/nyt-om-told/offentlige-myndigheder-noedhjaelpsorganisationer-og-velgoerende-organisationer-kan-told-og-momsfrit-importere-varer-til-bekaempelse-af-covid-19/). Erişim :25 Nisan 2020.

^[16] Told Styrelsen, ‘’Public authorities, relief organizations and charities can import goods to combat COVID-19 duty-free’’.

^[17] Deloitte, ‘’Indonesia Tax Info April 2020’’, (www2.deloitte.com › Deloitte.). Erişim : 26 Mayıs 2020.

^[18] Deloitte, ‘’Indonesia Tax Info April 2020’’.

^[19] Tulli Tull Customs, ‘’The corona situation: You can request a payment arrangement regarding fairway dues with eased terms starting 2 April (updated 2 April)’’, (https://tulli.fi/en/article/-/asset_publisher/koronatilanne-voit-hakea-vaylamaksuille-maksujarjestelya-helpotetuin-ehdoin-2-4-alkaen-korjattu-2-4-). Erişim : 23 Nisan 2020.

^[20] KPGM, ‘’France Government and institution measures in response to COVID-19.’’, (https://home.kpmg/xx/en/home/insights/2020/04/france-government-and-institution-measures-in-response-to-covid.html). Erişim: 12 Haziran 2020.

^[21] KPGM,  ‘ France Government and institution measures in response to COVID-19.’’

^[22] KPGM,  ‘’ France Government and institution measures in response to COVID-19.’’

^[23] KPGM, , ‘’France Government and institution measures in response to COVID-19.’’

^[24] BDO Tax News, ‘’SOUTH AFRICA – COVID 19 – Certain VAT measures and reliefs’’, (https://www.bdo.global/en-gb/microsites/tax-newsletters/indirect-tax-news/issue-2-2020/south-africa-covid-19-certain-vat-measures and-reliefs). Erişim : 14 Haziran 2020.

^[25] BDO Tax News, ‘’SOUTH AFRICA – COVID 19 – Certain VAT measures and reliefs’’.

^[26] Kore Customs Service, ‘’Measures taken by KCS to minimize the impact of the COVID-19’’, (https://www.customs.go.kr/english/na/ntt/selectNttInfo.do?mi=8016&bbsId=1744&nttSn=10052422). Erişim : 24 Nisan 2020.

^[27] ITC, ‘’Tracking of COVID-19 Temporary Trade Measures’’, (https://www.macmap.org/covid19). Erişim : 31 Mayıs 2020.

^[28] PWC, ‘’COVID-19 Summary’’, (https://globalvatonline.pwc.com/covid-19-summary), Erişim : 27 Mayıs 2020.

^[29] PWC, ‘’ COVID-19 Summary’’.

^[30] PWC, ‘’ COVID-19 Summary’’.

^[31] PWC, ‘’ COVID-19 Summary’’.

^[32]KPGM, ‘’United Kingdom Government and institution measures in response to COVID-19’’, (https://home.kpmg/xx/en/home/insights/2020/04/united-kingdom-government-and-institution-measures-in-response-to-covid.html). Erişim : 1 Haziran 2020.

^[33] KPGM, ‘’United KingdomG overnment and institution measures in response to COVID-19’’.

^[34]Salinasandpartners, ‘’COVID-19: Deferral of customs duties’’, (http://salinasandpartners.com/en/covid-19-deferral-of-customs-duties/). Erişim: 06 Haziran 2020.

^[35] Salinasandpartners, ‘’COVID-19: Deferral of customs duties’’.

^[36] Salinasandpartners, ‘’COVID-19: Deferral of customs duties’’.

^[37] Salinasandpartners, ‘’COVID-19: Deferral of customs duties’’.

^[38]KPGM, ‘’Spain Government and institution measures in response to COVID-19.’’, (https://home.kpmg/xx/en/home/insights/2020/04/spain-government-and-institution-measures-in-response-to-covid.html).Erişim : 16 Haziran 2020.

^[39]  KPGM, ‘’SpainGovernment and institution measures in response to COVID-19.’’,

^[40] ITC, ‘’Tracking of COVID-19 Temporary Trade Measures’’, (https://www.macmap.org/covid19).Erişim: 18 Mayıs 2020.

^[41] KPGM, ‘’Switzerland Government and institution measures in response to COVID-19’’, (https://home.kpmg/xx/en/home/insights/2020/04/switzerland-government-and-institution-measures-in-response-to-covid.html). Erişim : 18 Mayıs 2020.

^[42] EY, ‘’ COVID-19 | Stimulus measures regarding Swiss VAT and customs’’, erişim: 18 Mayıs 2020, https://www.newrealityblog.com/2020/04/01/covid-19-stimulus-measures-regarding-swiss-vat-and-customs/

^[43] EY, ‘’ COVID-19 | Stimulus measures regarding Swiss VAT and customs’’.

^[44] EY, ‘’ COVID-19 | Stimulus measures regarding Swiss VAT and customs’’.

^[45] EY, ‘’ COVID-19 | Stimulus measures regarding Swiss VAT and customs’’.

^[46]KPGM, ‘’Italy Government and institution measures in response to COVID-19.’’, (https://home.kpmg/xx/en/home/insights/2020/04/italy-government-and-institution-measures-in-response-to-covid.html), Erişim : 13 Haziran 2020.

^[47] KPGM, ‘’Italy Government and institution measures in response to COVID-19.’’.

^[48] KPGM, ‘’Italy Government and institution measures in response to COVID-19.’’.

^[49] ReedSmith, ‘’ COVID-19 EMERGENCY Customs, Trade and Excise Measures’’, erişim: 13 Haziran 2020, https://www.reedsmith.com/-/media/files/perspectives/2020/covid19-emergency-customs-trade-and-excise-measures.pdf

^[50] Japan Customs, ‘’Customs clearance procedures, etc., relating to countermeasures to the COVID-19’’, (https://www.customs.go.jp/english/news/covid-19/index.htm).Erişim: 24 Nisan 2020.

[51] Mondaq, ‘’Canada: Customs Planning During COVID-19: CBSA Updates’’, (https://www.mondaq.com/canada/operational-impacts-and-strategy/914404/customs-planning-during-covid-19-cbsa-updates). Erişim:23 Mayıs 2020.

[52] Mondaq, ‘’Canada: Customs Planning During COVID-19: CBSA Updates’’.

[53] Canada Border Services Agency, ‘’Waiver of Late Accounting Penalties (COVID-19)’’,  (https://www.cbsa-asfc.gc.ca/publications/cn-ad/cn20-10-eng.html). Erişim: 23 Mayıs 2020.

[54] Canada Border Services Agency, ‘’Extension of Timeframes for Payment of Customs Duties and GST (COVID-19)’’, (https://www.cbsa-asfc.gc.ca/publications/cn-ad/cn20-11-eng.html). Erişim: 23 Mayıs 2020.

[55] EY, ‘’Colombia issues COVID-19 tax measures’’, (https://taxnews.ey.com/news/2020-0682-colombia-issues-covid-19-tax-measures?uAlertID=Sd%2FG8rua1oj6%2Fl58EZ2AiA%3D%3D). Erişim: 25 Haziran 2020.

^[56] EY, ‘’Colombia issues COVID-19 tax measures’’.

^[57]Businessday,‘’Covid-19:FG exempts medical supplies from VAT, import duties’’,  (https://businessday.ng/business-economy/article/covid-19-fg-exempts-medical-supplies-from-vat-import-duties/). Erişim :24 Mayıs 2020.

^[58] TOLL Customs, ‘’Importation of disaster relief to Norway in connection with the Coronavirus outbreak’’, (https://www.toll.no/en/about-norwegian-customs/news/importation-and-donation-of-disaster-relief-to-norway-in-connection-with-the-coronavirus-outbreak/). Erişim: 30 Mayıs 2020.

^[59] TOLL Customs, ‘’Importation of disaster relief to Norway in connection with the Coronavirus outbreak’’.

^[60] TOLL Customs, ‘’Importation of disaster relief to Norway in connection with the Coronavirus outbreak’’.

^[61]Lexology, ‘’Poland enacts new measures in response to COVID-19’’, (https://www.lexology.com/library/detail.aspx?g=f5128991-cd16-488b-827d-5f7b9cf8f643). Erişim: 16 Mayıs 2020.

^[62] Lexology, ‘’ Poland enacts new measures in response to COVID-19’’.

^[63] Lexology, ‘’ Poland enacts new measures in response to COVID-19’’.

^[64] KPGM, ‘’Portugal, Government and institution measures in response to COVID-19.’’, (https://home.kpmg/xx/en/home/insights/2020/04/portugal-government-and-institution-measures-in-response-to-covid.html), Erişim: 26 Nisan 2020.

^[65] CMS Tax Law, ‘’COVID-19 in Russia: latest tax and customs developments’’, (https://www.cms-lawnow.com/ealerts/2020/04/covid-19-in-russia-latest-tax-and-customs-developments). Erişim : 26 Nisan 2020.

^[66] CMS Tax Law, ‘‘ COVID-19 in Russia: latest tax and customs developments’’.

^[67] CMS Tax Law, ‘’COVID-19 in Russia: latest tax and customs developments’’.

^[68]Singapore Customs, ‘’NOTIFICATION OF CUSTOMS DUTY CHANGES’’, (https://www.customs.gov.sg/).Erişim: 23 Nisan 2020.

^[69] KPGM, ‘‘Taiwan: Tax relief includes tax return filing, payment deferrals (COVID-19)’’, (https://home.kpmg/us/en/home/insights/2020/03/tnf-taiwan-tax-relief-includes-tax-return-filing-payment-deferrals-covid-19.html). Erişim : 19 Mayıs 2020.

^[70]KPGM,‘‘Taiwan Government and institution measures in response to COVID-19’’, (https://home.kpmg/xx/en/home/insights/2020/04/taiwan-government-and-institution-measures-in-response-to-covid.html). Erişim : 19 Mayıs 2020.

^[71] KPGM, ‘’TaiwanGovernment and institution measures in response to COVID-19’’.

^[72]NAZALI Tax & Legal Services, ‘’COVID-19 Sürecinde Gümrük ve Dış Ticarette Alınan Önlemler’’, (https://www.linkedin.com/company/nazali-tax-legal-services). Erişim: 30 Mayıs 2020.

^[73] NAZALI Tax & Legal Services, ‘’COVID-19 Sürecinde Gümrük ve Dış Ticarette Alınan Önlemler’’.

^[74] NAZALI Tax & Legal Services, ‘’COVID-19 Sürecinde Gümrük ve Dış Ticarette Alınan Önlemler’’.

^[75] KPGM, ‘‘Hububat ve Bakliyat İthalatında Tarife Kontenjanı Uygulaması Hakkında Kararda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Karar’’, (https://kpmgvergi.com/yayinlar/mali-bultenler/gumruk/hububat-ve-bakliyat-ithalatinda-tarife-kontenjani-uygulamasi-hakkinda-kararda-degisiklik-yapilmasina-iliskin-karar/702). Erişim: 30 Mayıs 2020.

^[76] CustomsNews, ‘’Video: Five groups of imported goods serving for the prevention and control of Covid-19 virus eligible for tax exemption’’, (https://customsnews.vn/video-five-groups-of-imported-goods-serving-for-the-prevention-and-control-of-covid-19-virus-eligible-for-tax-exemption-13629.html), Erişim : 27 Nisan 2020.

^[77] CustomsNews, ‘’ Video: Five groups of imported goods serving for the prevention and control of Covid-19 virus eligible for tax exemption’’.

^[78] CustomsNews, ‘’ Video: Five groups of imported goods serving for the prevention and control of Covid-19 virus eligible for tax exemption’’.

^[79]KPGM, ‘’New Zealand Government and institution measures in response to COVID-19’’, (https://home.kpmg/xx/en/home/insights/2020/04/new-zealand-government-and-institution-measures-in-response-to-covid.html). Erişim: 31 Mayıs 2020.

^[80] KPGM, ‘’New ZealandGovernment and institution measures in response to COVID-19’’.

^[81] KPGM, ‘’New ZealandGovernment and institution measures in response to COVID-19’’.